Moeten vrouwen anders zwemmen dan mannen?

Als we alle zwemmers van de wereld zouden willen opdelen in vakjes, dan zou een eerste logische indeling vrouwen - mannen zijn. Heel veel van de adviezen die je kan vinden over zwemmen is heel dikwijls gebaseerd op basis van de grote zwemmers uit de geschiedenis. Maar deze grote zwemmers zijn in heel veel gevallen mannen, en daarom kunnen we ons de vraag stellen of vrouwen wel gebaat zijn bij deze algemene tips. Indien niet, wat zouden de vrouwen anders moeten doen?

Vrouwen:

- Zijn iets minder sterk dan mannen, maar wel veel leniger
- Zijn leiner, met korte armen relatief tot hun lengte 
- Hebben kleinere handen en voeten
- Hebben bredere heupen
- Hebben een beter drijfvermogen (hun benen liggen hoger in het water)
- Hebben meer finesse en minder de neiging om op kracht te zwemmen

Sommige van die verschillen zijn een nadeel voor het zwemmen, maar andere zijn dan weer een voordeel.
Elk aspect heeft wel een invloed op de zwemprestaties, maar algemeen kunnen we wel stellen dat deze elkaar wat opheffen, want bij de age groups in triatlon en zwemmen stellen we vast dat de vrouwen zowat even snel zwemmen als de mannen - Girl Power !

Met de bovenstaande lijst van verschillen in het achterhoofd, laat ons nu eens enkele aspecten van de zwemtechniek bekijken en uitvissen waar het "standaard" advies wat tekort schiet voor de vrouwen :

Beenbeweging en Propulsie

Heel veel dames vinden de traditionele kick sets leuk, en in heel wat gevallen zijn ze daar veel beter in dan de mannen. Hoe komt dat?

Eerst en vooral, vrouwen zijn van nature uit veel flexibeler in de enkels, knieën en heupen en dit maakt het makkelijker om de voeten verder uit te strekken en het water naar achter de duwen tijdens de leg kick (en dus voor stuwing te zorgen).

De enkel flexibiliteit gedemonstreerd....(Cassie Patten)

De lichtjes wijdere heupen zorgen ervoor dat het voor de dames iets makkelijker is om hun voeten naar binnen te draaien tijdens de leg kick en dat is dan weer beter voor een sterkere propulsie.

Het standaard advies dat soms wordt gegeven aan age-groep triatleten en zwemmers is om niet al te veel moeite te doen om stuwing te krijgen uit de benen, maar dat ligt toch iets anders bij vrouwen. De vrouwen zijn wel gebaat om een goede legkick uit te bouwen voor afstandszwemmen.

De stuwing die je krijgt zal niet alleen voor een hoger tempo zorgen, maar het zorgt er ook voor dat de benen iets hoger komen te liggen (=minder weerstand) en, indien juist uitgevoerd, is het ook niet heel vermoeiend om te doen.

Hoofd positie

Je hoort het altijd maar weer : "Kijk recht naar beneden om uw benen wat hoger in het water te krijgen". Uit een vorige blog over de hoofdpositie (lees de blog hier), weten we dat dit niet altijd een goed advies is, maar zeker voor vrouwen is dat in heel veel gevallen het verkeerde advies.

In het algemeen hebben vrouwen een veel beter drijfvermogen met hun benen veel horizontaler in het water in vergelijking met de mannen. Voor een deel komt dit door hun betere beenbeweging, maar ook door hun lagere longinhoud (minder drijfvermogen ter hoogte van de borstkas) en vet die in vergelijking met mannen lager in het lichaam wordt opgestapeld in vergelijking met de mannen.

Als je al een goede ligging hebt in het water, en je probeert recht naar beneden te kijken, zal dit voor een verlies aan stabiliteit in het water zorgen. Met een wetsuit zal dit probleem nog erger worden aangezien daar dan ook nog het drijfvermogen van de wetsuit bijkomt.

Probeer dan ook uw hoofd iets hoger in het water te houden, dames! Jullie hebben al een goede ligging in het water en dat zal zeker behouden blijven, maar daarnaast zal je ook veel stabieler in het water liggen en heb je meer mogelijkheden om een goede catch te ontwikkelen. En het zal je nog een beter overzicht in open water geven ook.

Slaglengte en slagfrequentie

Een gekende oefening in het zwembad....met zo weinig mogelijk slagen naar de overkant van het bad. Met als doel : minder dan 40 slagen (op 50m) of 16 slagen (op 25m). Wie heeft dat nog niet geprobeerd?
Dames zijn daar in veel gevallen niet goed in en dat levert dan ontgoochelingen op.

Die doelen worden meestal gesteld na het bekijken van de gekende zwemmers en als zij dat doen, dan moet dat wel voor iedereen goed zijn...
Het probleem is dat de zwemmers meestal "reuzen" zijn (Pieter Timmers = 2m, Michael Phelps = 1,93, Ian Thorpe = 1,96) met een enorme spanwijdte (lengte armen) en een gewicht van 90-100 kg, terwijl de dames over het algemeen rond de 1m60-1m65 zitten met een gewicht van 55-65 kg.
Denk je nu echt dat je dezelfde slaglengte kan hebben van die mastodonten?

Als je een vrouw bent die in de hierboven vermelde categorie valt van lengte en gewicht, dan ben je veel beter af met een kortere slaglengte met een iets hogere slagfrequentie. Het goede nieuws is dat de nadelen van kortere slaglengte/hogere slagfrequentie te verwaarlozen zijn en het is trouwens een ideale manier om in open water te zwemmen:

Pro Triathlete Katrina Mercer zwemt hier heel efficient aan 1:16 /100m, met 48 slagen per 50m.
Haar stijl heeft enorm veel ritme met een heel efficiënte beenbeweging. 

Ons advies - vergeet wat men heeft gezegd over uw slaglengte en verhoog gerust uw slagfrequentie als dat beter aanvoelt.

Als een referentie voor uw slagfrequentie, kan je deze Swim Smooth Stroke Rate chart gebruiken :

De witte zone is breed genoeg om de nodige aanpassingen te doen volgens uw eigen lengte en lichaamsbouw.

---

Als je Swim Smooth al een tijdje volgt, zal je weten dat we vooral gepassioneerd zijn door het feit dat er niet een algemene zwemtechniek bestaat dat door iedereen moet worden gekopieerd. Iedereen heeft een andere lengte, sterkte, flexibiliteit, leeftijd, arm lengte....en dit heeft een zodanig grote invloed op uw zwemtechniek dat niemand gebaat is bij een algemeen advies.

In plaats daarvan is een individuele aanpak, die al die verschillen in rekening brengt, een veel efficiëntere manier van coaching en dat is nu net de Swim Smooth filosofie.